Wat is het dialectwoord voor …? Dat kan u binnenkort lezen in het Dialectregister voor Zuidwest-Meetjesland. Wie in het boek wil vermeld worden, kan nog intekenen tot 31 oktober.
Misschien heb je het al horen ronken of gelezen in de krant of in ons tijdschrift ERFGOED AALTER (https://erfgoedaalter.be), maar het Dialectgenootschap Zuidwest-Meetjesland geeft binnenkort het DIALECTREGISTER van ons taalgebied uit. Onderaan dit tekstje vind je de uitgebreide toelichting door Erik Wille, maar kort gesteld komt het er op neer dat het register de ‘omgekeerde’ bewerking is van het Dialectwoordenboek dat in 2013 verscheen.
Wat is het dialectwoord voor een bepaald Algemeen Nederlands woord (met als voorbeeld “boterham = stuude”)?
We zijn daar met een groepje enthousiastelingen al maanden mee bezig (het gaat tenslotte over meer dan 8000 woorden!), maar nu komt het einde in zicht: het boek verschijnt begin december 2020!
U kunt nu al voorintekenen!
Uw naam en gemeente zal dan achteraan het boek vermeld worden.
Dat doet u door 20 euro te storten vóór 31 oktober 2020 op het rekeningnummer BE52 4426 6576 7109 van het Dialectgenootschap Zuidwest-Meetjesland met in de mededeling uw naam, voornaam en volledig adres (eventueel ook mailadres). U kan meerdere exemplaren bestellen. Na 31 oktober wordt de prijs 25 euro.
Hieronder nog wat meer toelichting door Erik Wille:
Beste dialectliefhebber,
Het is ondertussen al van 2013 geleden dat ons Dialectwoordenboek Zuidwest-Meetjesland en omstreken is verschenen. Het werd voor een ruim publiek en met een feestelijke zitting voorgesteld in het auditorium van het gemeentehuis van Aalter. Samen met de herdruk zijn alle 2500 boeken ondertussen reeds lang de deur uit. Wekelijks krijgen wij nog aanvragen voor het aanschaffen van ons dialectwoordenboek en moeten wij veel mensen teleurstellen. Een bewijs dat vandaag de dag de belangstelling voor (ons) dialect nog springlevend is.
Vanaf de stichting van het Dialectgenootschap Zuidwest-Meetjesland in 2002 werd naar de uitgave van het boek toegewerkt. Dat gebeurde met een werkgroep die de laatste drie jaar voor het verschijnen van het boek, heel intensief samen werkte, wat uiteindelijk resulteerde in een 767 pagina’s dik werk. Toen reeds werd voorgesteld om er nog een register aan toe te voegen, m.a.w. een lijst van omzetting van het Algemeen Nederlands woord naar het dialectwoord (meikever – ieëGeronker). Zou het boek daardoor te volumineus geworden zijn? Ontbrak de tijd en de zin om daaraan nog te werken? Het voorstel haalde het niet en bleef in ons achterhoofd als een onvolmaaktheid hangen. Tot …
Em. Prof. Dr. Jacques Van Keymeulen (UGent) drong in de afgelopen jaren meermaals aan om toch nog zo’n register op te stellen en uit te geven. Ons genootschap heeft nu aan zijn smeekbede voldaan en voor u ligt de definitieve aanvulling van ons dialectwoordenboek.
Niet alleen de steeds weerkerende vraag van inwoners van ons dialectgebied naar zo een register maar ook de gedachte dat jongere mensen en nieuwe inwoners uit onze deelgemeenten en dorpskernen zich de eenvoudige vraag stellen hoe men iets in het dialect zou zeggen of benoemen, deed ons besluiten met een groep ‘registreurs’ aan het werk te gaan om dit dialectregister op te stellen. Van nu af aan dus geen discussie meer wat het dialectwoord is voor …
Hoewel … het is niet zo simpel als men zou denken! Het is niet eenvoudig de lijst van het woordenboek af te lopen en ‘om te draaien’. Veel AN-lemma’s zijn in één woord niet te vatten en hetzelfde AN-woord kan met meerdere dialectwoorden vertaald worden. Woorden van voorwerpen zijn voor het grootste deel eenvoudig om te zetten, maar voor vele werkwoorden en ‘gevoelswoorden’ is het andere koek, en is vertalen niet voor de hand liggend. Er moesten dus duidelijk een deel woorden worden weggelaten of compromissen gesloten worden. Het register is dus net als ons dialectwoordenboek (bewust) onvolledig. Neem het ons niet kwalijk.
We zijn ervan overtuigd dat deze uitgave een bijkomend en welgekomen naslagwerk zal zijn voor dialectliefhebbers in het algemeen en voor hen uit ons dialectgebied in het bijzonder. Veel plezier ermee!
Voorwaar een uitstekend en nuttig eindejaarsgeschenk.
Mee vrieë veel koplemèntn,
Erik Wille
namens het Dialectgenootschap Zuidwest-Meetjesland en de werkgroep Dialectregister
