Zondag is ’t weer Moederdag. Altijd goed om weten hoe een van de mooiste feesten van het jaar een feestdag werd. Heeft u al een cadeautje? Voor moeders is het nooit te veel. Dit kan er misschien altijd bij, voor zondag of voor een andere familiedag.
Cadeautip: een abonnement op Erfgoed Aalter! Moeder krijgt voor 15 euro 4 nummers van het tijdschrift (jaargang 2019). Schrijf nu in en ontvang het eerste nummer in geschenkverpakking. Mail naar erfgoed.aalter@gmail.com of bel naar 09/374.41.07 (Patriek Vanlaere).
Als extraatje voor onze lezers hieronder een korte historische tekst over het gebruik van Moederdag. De tekst verscheen op ‘Geschiedenis van Aalter‘, de blog van Peter Laroy https://geschiedenisvanaalter.blogspot.com
“Och Moederkensdag” zei Mevrouw afkeurend. “Wat ze tegenwoordig toch al niet uitvinden! Geloof me Madame, dat is weer zo’n verzinsel van de winkeliers om hun zaak te doen draaien… Moederdag! Vroeger hoorde je daar allemaal niet van. Ik vind dat zever!” Dit citaat uit een krant dateert uit…1951. Toen reeds hadden sommigen dus wel hun bedenkingen bij het commercieel karakter bij Moederdag.
Het gebruik kwam na de Tweede Wereldoorlog ook in Vlaanderen in zwang. Het werd in de jaren 1950 nog echt als een Amerikaans gebruik beschouwd: in een stukje over Ontdek Amerika uit 1959 wordt de dag zelfs op dezelfde hoogte geplaatst als Memorial Day (30 mei) en Independance Day (4 juli).
En inderdaad, hoewel de verering van moeders cultuurhistorische past in een eeuwenlange traditie ligt de oorsprong van Moederdag in de Verenigde Staten. Geïnspireerd door en ter herdenking van haar moeder organiseerde predikantendochter Anna Jarvis (1864-1958) de eerste Moederdag op 12 mei 1907. Deze datum was niet zomaar gekozen: het was Jarvis haar bedoeling om dit feest te vieren telkens op de eerste zondag na de overlijdensdag van haar moeder (9 mei). Het ging heel vlug: reeds in 1914 bekrachtigde de president het besluit dat de tweede zondag van mei een door de overheid erkende burgerlijke feestdag werd.
Oorspronkelijk was het de bedoeling om op die dag rode (indien nog levend) of witte (indien overleden) anjers te dragen, uit te delen of op graven te leggen. De bloemenhandelaars zagen hier vlug het voordeel van in en ondersteunden de Moederdaggedachte met promotiecampagnes. Ook andere sectoren zagen hier brood in en grepen de dag aan om mensen te overtuigen cadeautjes te kopen. Jarvis zag deze commercialisering met lede ogen aan en streed hier heftig tegen.
Met haar Mother’s Day Internationale Association probeerde Anna Jarvis de rest van de wereld te overtuigen om op deze dag de moeders in de bloemetjes te zetten. De oorlogsjaren en ook een zekere terughoudendheid zorgden ervoor dat het allemaal niet zo’n vaart liep. Overigens kende Antwerpen en omgeving dankzij het initiatief van de liberale schepen Van Cuyck reeds van voor de Eerste Wereldoorlog een eigen Moederdag (15 augustus, gekoppeld aan kerkelijke feestdag voor Maria). Het is niet duidelijk of de man weet had van het Amerikaanse initiatief. Ook in andere streken werd die dag van 15 augustus (gekoppeld aan de Mariaverering) als een huldedag voor de moeders beschouwd. Alleen werd het minder expliciet gevierd en kwamen de cadeautjes niet zo manifest in beeld. Net voor de Tweede Wereldoorlog had de tweede zondag van mei dan toch al min of meer een plaatsje gekregen als een dag waarop de moeders letterlijk in de bloemetjes werden gezet.
Samen met andere elementen uit de Amerikaanse cultuur veroverde Moederdag volop België na 1945. Het eerder vernoemde artikel omschreef dit als volgt: “’t Was ook een heel bijzondere dag vandaag: Moederdag. M’n gedachten gingen terug naar die ochtend toe ik amper in de huiskamer, de deur heel zachtjes hoorde openen en m’n drietal daar verscheen; Grote Hans die schijnbaar onverschillig deed, Leni die met een vrouwelijk gebaar kleine Wim een bemoedigend duwtje af, waarna deze vlug naar me toekwam en mij met zijn mollige handjes een klein langwerpig pakje overhandigde: ‘Omdat het vandaag Moederkensdag is!’. De inhoud, een zilveren suikertangetje, zal me m’n hele leven duurbaar zijn, alleen reeds bij de herinnering aan dit tafereeltje.” Het is een heel typerende beschrijving die de naoorlogse generaties ongetwijfeld zullen herkennen…
Gazet van Aalst, via aalst.courant.nu
